Aan de leden van de gemeenteraad,

Inleiding

Het Collegeprogramma 2014-2018  is grotendeels ten uitvoer gebracht en ook in het komende jaar wordt daarop een goed gevolg gegeven. Het beeld over de komende jaren is  positief. Er wordt een steady koers gevaren zonder structureel begrotingstekorten in het meerjarige perspectief. Kortom: een gezonde financiële huishouding.
Macro economisch gezien trekt de economie nog steeds licht aan en is er bijvoorbeeld in het afgelopen jaar opnieuw sprake van een lichte stijging van de huizenprijzen. Ook trekt de vrijetijdseconomie aan, wat goed kan zijn voor de gemeente Dronten met haar vele campings, evenementen en andere recreatieve mogelijkheden.

Ondanks deze voorzichtig positieve economische prognose bestaat er voor gemeenten in het algemeen onzekerheid over de ontwikkelingen ten aanzien van de inkomende financiële stromen vanuit het rijk. Dit geldt zowel voor de basisuitkering vanuit de Algemene Uitkering als specifiek voor de inkomsten ten behoeve van het sociaal domein. Naar verwachting zullen in de toekomst keuzes moeten worden gemaakt over de invulling en intensiteit van dienstverlening vanuit de gemeente en participatie vanuit de samenleving, om een gezonde financiële huishouding te kunnen garanderen.

Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, proberen we steeds meer sámen met de samenleving op te trekken. Een optimale samenwerking met een goed gedoseerde mix van ontzorgen en participatie door die burger zelf. Hier ligt een maatschappelijke uitdaging voor de komende jaren, die we graag aangaan.

Dit vereist vanuit de kantoororganisatie een andere manier van denken en handelen; mede daardoor is in 2016 een organisatievernieuwing gestart. Waarbij zowel vernieuwing in de structuur als cultuur centraal staan, om zo samen te werken aan een toekomstbestendige – of eerder toekomstbehendige – organisatie.

Binnen deze organisatievernieuwing zal ook gekeken worden hoe de transities in het sociaal domein kunnen worden ingebed in de organisatie, zodat het huidige programma met ingang van 1 januari 2018 onderdeel uitmaakt van de reguliere organisatie.   
In de transformatie van het Sociaal Domein werken we op basis van het programma
 “Dronter Koers”. Daarbij werken we met onze partners samen om mensen ‘op hun behoefte afgestemde zorg’ te leveren. Daarbij sluiten wij graag aan op andere maatschappelijke initiatieven en zullen we na inbedding in de organisatie blijven zoeken naar participatie met alle betrokken personen en partijen die hier een rol in (zouden) kunnen spelen.

Hetzelfde geldt voor de Omgevingswet, waarvan de implementatie is uitgesteld tot 1 januari 2019.  Met de Omgevingswet wil de overheid de regels voor ruimtelijke plannen vereenvoudigen en samenvoegen, zodat het straks bijvoorbeeld makkelijker is om bouwprojecten te starten. Dit uitstel van implementatie van de Omgevingswet met 1 jaar geeft ons de ruimte om de gevolgen goed in beeld te brengen en het inregelen van een goede uitvoering van de Omgevingswet mee te nemen in de vernieuwing van de organisatie.

Digitalisering

De samenleving digitaliseert en daar sluiten we op aan. Zo brengt het Programma “Dienstverlening” digitale dienstverlening naar een hoger niveau, waarbij we ook rekening houden met mensen die minder “digi-vaardig” zijn. De website is inmiddels vernieuwd en ‘responsive’ gemaakt, wat betekent dat de website apparaat onafhankelijk altijd dezelfde informatie in dezelfde lay-out aanbiedt.

Afspraken maken kan eenvoudig digitaal en ook is geleidelijk aan gestart met afspraken maken en interactie met de burger via social media zoals Facebook en What’s App. Dit alles om ‘daar te zijn waar de klant is’.

Intern zorgt de implementatie van zaaksysteem “Mozard” voor stroomlijning en het kunnen meten van de backoffice processen van onze dienstverlening. Samen met het continu klanttevredenheidsonderzoek, biedt ons dat de informatie om continu te kunnen blijven leren van ons eigen handelen en dienstverlening ook af te stemmen op de klant.

Ook de diverse bestuurlijke verantwoordingsdocumenten – waaronder de programmabegroting – zullen steeds meer digitaal en interactief ter beschikking gesteld worden, waarbij de diepgang van de verstrekte informatie wordt afgestemd op de doelgroep. Een eerste start met de implementatie daarvan is in de tweede helft van 2016 gemaakt en doorontwikkeling zal plaatsvinden in de komende jaren.

Horizontaal toezicht

In 2016 is een Compliance verkenning uitgevoerd door de Belastingdienst om te komen tot ‘Horizontaal Toezicht’ (HT). HT betekent dat vanuit een basishouding van openheid en vertrouwen door de gemeente in samenwerking met de Belastingdienst continu wordt gewerkt aan kwaliteit. Centraal staat de vraag ‘waar zit de borging van fiscaliteit, waar kunnen risico's zich voordoen en wie signaleert dit dan en onderneemt actie’. Uit de eerste verkenning in het eerste deel van 2016 komen een aantal verbeteracties voort, die in het najaar van 2016 worden doorgevoerd, om dan in 2017 te komen tot een HT-overeenkomst met de Belastingdienst.

Interbestuurlijk Toezicht

Het interbestuurlijk toezicht, het toezicht tussen gemeenten en provincies, is vereenvoudigd. Hiervoor is de Wet Revitalisering Generiek Toezicht ingevoerd. (wet RGT) Uitgangspunt van de wet RGT is vertrouwen.

Wijzigingen in het restant van 2016

Dit document is opgesteld begin september. In de resterende maanden van 2016 is het mogelijk dat de gemeenteraad nog besluiten neemt, die financiële consequenties hebben. Zonder uitputtend te zijn, valt te denken aan onderwerpen die op basis van een PM-post in de kadernota zijn opgenomen. Wanneer de gemeenteraad in de komende maanden positief besluit over dergelijke voorstellen, zullen de financiële consequenties daarvan via een begrotingswijziging verwerkt worden.

Met veel genoegen presenteren wij u daarom hierbij de begroting 2017.

Nieuw beleid

De ambitie van de gemeente laat zich vertalen in het nieuwe beleid van de gemeente. Nieuw beleid verdelen we in ‘beleid met financiële gevolgen’ en ‘beleid zonder financiële gevolgen’. Het nieuwe beleid mét financiële gevolgen heeft betrekking op de onderwerpen genoemd in onderstaande tabel.
Programma 0 Algemeen bestuur

Programma 1  Openbare orde en veiligheid

Programma 2  Verkeer, vervoer en waterstaat

Programma 6 Sociale voorzieningen en maatschappelijk werk

Programma 7 Volksgezondheid

Programma 8  Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

Programma 9  Algemeen

Gemeentefinanciën in een oogopslag

Het meerjarig financieel perspectief voor Dronten is dan ook redelijk tot goed, zeker in vergelijking met vele andere gemeenten. De financiële positie is onder andere gebaseerd op de laatste gegevens uit de meicirculaire 2016 gemeentefonds. De toekomst vraagt echter nog altijd om waakzaamheid, mede gelet op de eerder genoemde onzekerheden ten aanzien van de Algemene Uitkering en de taken in het sociale domein. Het is desondanks gelukt een structureel sluitende begroting voor te leggen.

Waarbij opgemerkt dat in het financiële beeld de financiële gevolgen van de op Prinsjesdag gepresenteerde Rijksbegroting voor het jaar 2017 nog niet verwerkt zijn. De gevolgen daarvan meerjarig, vertaald in de septembercirculaire 2016, verwerken we in de slotrapportage 2016. Mocht het beeld van de septembercirculaire 2016 zodanig zijn dat er op korte termijn actie nodig is, dan komen wij in een eerder stadium bij de raad terug.

Nieuw begrotingsresultaat 2017-2020:

Financiële beschouwing

De programmabegroting (kaderstellend) is een uitvoeringsdocument van de kadernota (richtinggevend) waar onder andere de acties van het nieuwe beleid voor het desbetreffende jaar nader zijn uitgewerkt.

1.   Wijzigingen BBV

Conform de nieuwe BBV bepalingen zijn de verplichte beleidsindicatoren opgenomen. Deze indicatoren zijn overgenomen van de website www.waarstaatjegemeente.nl. Deze indicatoren geven geen meerjarige prognose. We willen graag in 2017 met de raad afstemmen in hoeverre deze beleidsindicatoren voor hen voldoende informatie geven. Naast de verplichte set indicatoren staan in het bijlagenboek nog een aantal aanvullende kengetallen. Deze zijn toegevoegd om een vergelijk op die indicatoren/ kengetallen met voorgaande programmabegrotingen van de gemeente Dronten mogelijk te maken.

Voor de nieuwe investeringen vanaf 2017 hebben we te maken met de nieuwe BBV-regel voor de verplichting om alle investeringen te activeren. In de begroting is daarom voor de nieuwe investeringen de structurele kapitaallast meegenomen in tegenstelling tot het incidentele budget waar met de Kadernota 2017 rekening gehouden werd. Deze wijziging veroorzaakt met name de financiële effecten programmabegroting onder 5. in onderstaande tabel.

De wijzigingen met betrekking tot de overhead-systematiek worden bij programma 0 verder toegelicht.

2. Nieuw financieel meerjarenbeeld

Onderstaande tabel geeft het nieuwe structurele begrotingsresultaat:

3. Dekkingsvoorstel

De begrotingssaldi van de eerste 2 jaren zijn positief en een dekkingsplan is daarom niet nodig.
Na deze jaren verandert het positieve saldo van de begroting in een tekort voor het jaar 2019 van ruim € 374.00. In 2020 herstelt het begrotingssaldo zich tot een positief saldo van € 333.000. Hierdoor kunnen we  spreken van een een structureel sluitend beeld met daarbij de kanttekening dat er mogelijke bezuinigingsopties op de plank liggen om ook het jaar 2019 sluitend te kunnen maken.

De uitkomsten van de septembercirculaire gemeentefonds zijn ten tijde van het schrijven van deze aanbiedingsbrief niet bekend. In deze circulaire worden o.a. de laatste consequenties van het rijksbeleid  (miljoenennota) voor gemeenten vertaald. Steeds meer tekenen zijn er van een verbeterende economische situatie. Wellicht worden deze positieve signalen meegenomen in de septembercirculaire 2016.

4. Begroting vast stellen

Programmaplan
In deze begroting treft u de programma’s aan evenals het overzicht algemene dekkingsmiddelen en de raming voor onvoorziene uitgaven. Binnen het programmaplan is het geheel van de ramingen van de begroting 2017 en volgende jaren opgenomen. Met de vaststelling van het programmaplan geeft de raad aan, welke speerpunten er zijn en op welke wijze deze worden bereikt (d.w.z. uitgevoerd door het college), welke middelen daarvoor beschikbaar zijn en uit welke bronnen deze middelen zullen worden verkregen.

Paragrafen
In de paragrafen worden onderwerpen behandeld, die van belang zijn voor het inzicht in de financiële positie van de gemeente. De paragrafen bevatten de beleidsuitgangspunten van beheersmatige activiteiten.
Door vaststelling van de paragrafen worden de beleidsuitgangspunten, die ten grondslag liggen aan de beheersmatige activiteiten, door u vastgesteld.

5. Vermogenspositie gemeente

Bij de vermogenspositie van de gemeente gaat het met name om de stand van de algemene reserve. Het beleid voor deze reserve is verwoord in de nota reserves en voorzieningen die in juni 2016 is vastgesteld.
Ook in de paragraaf weerstandsvermogen in deze programmabegroting wordt een nadere toelichting gegeven op de vermogenspositie van de gemeente waarin ook de financiele kengetallen zijn opgenomen. De stand van de algemene reserve bedraagt op 1 januari 2016 (stand jaarrekening 2015) ruim 49,1 miljoen euro. In de nota reserves en voorzieningen is als norm vastgelegd dat de gemeentelijke risicobuffer tenminste 10% van de gemeentelijke exploitatie moet bedragen. Met een exploitatiebegroting van € 102 miljoen euro in 2017 moet de buffer dus minimaal € 10,2 miljoen zijn. De algemene reserve is in totaal 49,1 miljoen en dus ruim hoger dan deze norm.

Slot

Dit is de derde begroting die ons college in de deze raadsperiode aan uw raad aanbiedt. Wij vertrouwen erop dat u met deze begroting een goed begrotingsbesluit kunt nemen voor het komende jaar.

Dronten, 13 september 2016

Het college van Dronten,

R. Kool                  mr. A.B.L. de Jonge
secretaris               burgemeester